Lockheed Martin F-35

Lightning II از خانواده ی جنگنده های تک سرنشین و تک موتوره میباشد.این جنگنده ی چند منظوره ی نسل پنجم ، جهت شناسایی ، حمله ی زمینی و دفاع هوایی با قابلیت پنهانکاری تولید شده است.

F-35 در سه مدل اصلی گسترش یافته که نوع اول قابلیت نشست و برخاست از باند های معمولی را دارد. نوع دوم ، مخصوص باندهای کوتاه ساخته شده است و نوع سوم که مخصوص ناوهای هواپیمابر میباشد.

F-35 محصول پروژه X-35 میباشد که در برنامه ای ، موسوم به (JSF  ( Joint Strike Fighter تولید شد.هزینه های اصلی این برنامه توسط ایالات متحده ، بریتانیا و شرکای دیگر آمریکا تامین شده است و در این میان میتوان به بیشتر کشور های عضو ناتو و کشورهایی که رابطه ی نزدیکی با آمریکا دارند اشاره داشت.این برنامه توسط یک تیم صنایع هوافضا و به رهبری شرکت لاکهید مارتین به اجرا در آمد و سرانجام F-35 اولین پرواز خود را در دسامبر سال 2006 انجام داد.

حسگرها و سامانه های الکترونیک

حسگرها و سامانه های مخابراتی F-35   ، شامل سامانه های تعیین موقعیت ، فرماندهی و کنترل و شبکه مرکزی کنترل جنگ افزار میشود.مهمترین سامانه ی این جنگنده ، رادار AN/APG-81 AESA   است که توسط سیستمهای الکترونیکی نورثروپ گرومن طراحی شده.F-35   به یک سیستم هدفگیری الکترو اپتیکی ، ساخته ی شرکت لاکهید مارتین مجهز میباشد که تقریبا زیر قسمت دماغه ی هواپیما قرار گرفته است.این پاد قابلیتهایی مانند پاد Lockheed Martin Sniper XR را دارد و طوری ساخته شده که باعث نمیشود F-35  به سادگی در رادار ها قابل رویت باشد.

شش عدد حسگر مادون قرمز در اطراف هواپیما نصب شده اند که قسمتی از سامانه AN/AAQ-37 DAS    ، ساخت شرکت نورثروپ گرومن میباشند.این سامانه وظیفه ی هشدار شلیک موشک به سمت F-35   ، گزارش محل شلیک موشک ، شناسایی و ردیابی هواپیماهای اطراف F-35   را دارد.همچنین جایگزین سیستمهای قدیمی دید در شب نیز میباشد.سامانه DAS   بگونه ای طراحی شده است که توانایی استفاده از تمامی امکانات آن بصورت همزمان ، در هر موقعیت و هر زمانی امکان پذیر میباشد. AN/ASQ-239(Barracuda) نیز سیستم جنگ الکترونیکی متعلق بهF-35  است که در شرکتBAE Systems  طراحی و ساخته شده. بخشهای مخابراتی ، ناوبری و شناسایی جنگنده (CNI or Communications , Navigation  and Identification  ) این پرنده که توسط شرکت نورثروپ گرومن طراحی وساخته شده اند ، شامل یک دیتا لینک پیشرفته چندمنظوره(Multifunction Advanced Data Link or MADL  )هستند.F-35   اولین جنگنده ای است که حسگرهای ترکیبی در آن بکار رفته است. این حسگرهای ترکیبی دو فرکانس رادیویی را ترکیب کرده و از سیستم ردیابی IR (فروسرخ) جهت ادامه کشف اهداف استفاده میکند و در هر شرایطی میتواند اطلاعات بدست آمده را بدون شناسایی شدن ، توسط MADL  خود به اشتراک بگذارد.F-35   طوری ساخته شده است که پیوند محسوسی بین حسگرهای آن وجود دارد و این حسگرها بخش بسیار مهمی در این هواپیما بشمار می آیند و این مسئله ، باعث میشود تا تصاویر منسجمی از حقایق اطراف هواپیما بدست آید.برای مثال AN/APG-81 تنها یک رادار چندحالته نیست و قسمتی از سیستم جنگ الکترونیک F-35 نیز بحساب می آید.تمامی اطلاعات حسگرهای موجود در این جنگنده توسط پردازشگر اصلی موجود ، پردازش میشوند تا تمامی عملیاتهای هواپیما را به خوبی پشتیبانی کنند.

بر خلاف  F-22   ، تمامی نرم افزارهای F-35  به دلیل سرعت بیشتر تولید ، توسط برنامه ی C++  نوشته شده اند.سیستم عامل یکپارچه ی  DO-178B  در شرکت Green Hills Software   که وابسته COTS  میباشد ، تهیه شده است.نسخه نهایی این نرم افزار یا همان Block 3  آن ، برای F-35  تعبیه شده  و شامل بیش از 8.6 میلیون خط ، کد میباشد.به گفته ی جنرال نورتون شوارتز (Norton Schwartz  ) بزرگترین عامل تاخیر پروژه F-35   ، نرم افزار آن میباشد که برنامه تولید آن را تا سال 2016 به تاخیر انداخته است.سیستم جنگ الکترونیک بکار رفته در F-35 بگونه ای است که ابتدا ، هواپیمای دشمن را شناسایی میکند و بعد از اسکن الکترواپتیکی و پس از انجام واکنش مناسب ، بدون شناسایی شدن توسط دشمن ، محل را ترک خواهد کرد.

صفحه نمایش کلاه خلبان(HMDS)

اساساF-35  نیازی به هدفگیری فیزیکی جهت شلیک موفق سلاح های خود ندارد.این امر به این دلیل است که حسگرهای بی نظیر F-35 میتوانند هواپیماهای دشمن را در هر جهت شناسایی کنند و اطلاعات مربوطه را در کلاه خلبان به نمایش در بیاورند(این اطلاعات هیچگونه مشکلی در دید خلبان نسبت به محیط ایجاد نمیکند) و اطلاعات لازم را به موشک مورد در نظر تا موقعی که هدف خود را بیابد و بسوی آن روانه شود ، بدهند.البته انواع جدید موشکها ، توانایی بهتری نسبت تعقیب اهداف ، هنگامی که بدون ملاحظه در جهت حرکت هدف ، بسوی آن شلیک میشوند دارند که به این امکان ، HighOff-Boresight  گفته میشود.البته سرعت و مسیر پروازی نیز در برد مفید این موشک ها موثر است.هنگامی که سیستم    HMDSاهداف انتخاب شده را به خلبان نمایش میدهد ، سنسورها از فرکانسهای ترکیبی رادیویی و  فروسرخ جهت ادامه رهگیری اهداف نزدیک به هواپیما ، استفاده میکنند. سیستم نمایشگر موجود در کلاه خلبان ، بصورت خودکار اطلاعات و موقعیت نزدیکترین جنگنده ها را در اختیار خلبان میگذارد.

سیستم های موجود در F-35  امکان مشاهده ، تعیین موقعیت ، تصمیم گیری و انجام عمل مناسب را که موسوم بهOODA loop  میباشند ، به سرعت فراهم میسازند ؛ پنهانکاری و حسگرهای پیشرفته در شناسایی جنگنده های دشمن خلبان را یاری میکنند(هنگامی که شناسایی آن دشوار باشد) ، سیستم خودکار تشخیص موقعیت دشمن نیز در موقعیت یابی آن کمک میکند ، سنسورهای ترکیبی نیز باعث تصمیم گیری سریع میشوند و در نهایت هواپیما واکنشی علیه جنگنده های دشمن انجام میدهد ، بدون اینکه آنها متوجه حضور F-35 در نزدیکی خود شوند.