خلبانی نظامی ( و اختصاصا شکاری ) محدودیتهای خیلی کمتری تو پرواز دارن ( مثلا زاویه حمله ، پیچ ، رول ، محدوده شتاب جی ، سرعت ، ارتفاع و ... )

پس باید از لحاظ سلامتی و فیزیک بدنی کاملا ایده آل این حرفه باشن.
همچنین باید فیزیک پرواز و آیرودینامیک رو بیشتر بلد باشن ( بخاطر مسائلی مثل مثلا انتخاب مانور مناسب توی هر سرعت ، ارتفاع و زاویه منظر با هواپیمای هدف و....... )
و نیز باید از استراتژی های نبرد شدیدا پیروی کنند ، چرا که برخلاف عموم که فکر میکنند هواپیماهای جنگنده تو آسمون شجاعانه دنبال حریف میگردن ولی در دنیای واقعی اونها سعی میکنن خیلی بی سروصدا به اهدافشون نزدیک بشن و اولین رمز موفقیت توی خلبانی جنگنده اینه که تو بدونی هدف کجاست ولی اون حتی انتظار اومدنت رو هم نداشته باشه.
همچنین باید قویا اطلاعاتشون در مورد انواع هواپیماها و برد و کیفیت سلاح هاشون ، سیستم های پدافندی و .... اطلاعات داشته باشن تا از نقاط ضعفشون بهره ببرن،درواقع یه خلبان نظامی یه فرد با معلومات و knowledge بالاست که باید در موقع مناسب تاکتیک و مانور مناسب رو انتخاب کنه و گرنه اولین پرواز جنگیش ، احتمال بسیار زیاد آخرین پرواز جنگیشه،توی هواپیماهای نظامی ازبجای استفاده از VOR یا NBD از TACAN که مخفف TACICAL AIR NAVIGATION SYETEM هست و به معنی سیستم ناوبری تاکتیکی ست که زاویه و فاصله هر ایستگاه تاکان رو میشه با بستن فرکانس اون ایستگاه روی دستگاه تاکان هواپیماتون داشته باشید و با اینترسپت کردن اون سمت به ایستگاه میرسید.( مثل VOR ) و دقیقا ورژن خیلی دقیقتریست از سیستم VOR/DME که تو هوانوردی تجاری و civil استفاده میشه که البته بخش DME سیستم تاکان رو هوانوردی civil هم میتوننه ازش استفاده کنه. تاکان از باند فرکانسی بین 960 تا 1215 مگاهرتز استفاده میکنه پس خیلی خیلی دقیقتر از سیستم VOR هست که قاعدتا از دو فرکانس 15 و 135 هرتز تشکیل شده است. دقت سمتی فرکانس 135 هرتز VOR یک درجه که برابر 63 متر درفاصله 3.47 کیلومتریست. درحالی که سیستم تاکان حتی تا 390 ناتیکال مایل دارای خطای قابل چشم پوشی ست.

البته در ناوگان شرقی(جنگنده های روسی) بجای استفاده از TACAN از دو سیستم تحت عنوان LORANو SHORAN استفاده میشود و سیستم TACAN مختص هواپیماهای بلوک غرب است.البته چون سیستم های LORANو SHORAN در کشور ما موجود نیستند هواپیماهای شرقی ما توسط سیستم ILS هدایت میشوند.

LORAN مخفف LONG RANGE NAVIGATION و SHORAN مخفف SHORT RANGE NAVIGATION هست ولی تو ایران از سیستم تاکان استفاده میشود که به اون اشاره شد.

لباس خلبان های جنگنده هم همونطور که مستحضر هستید متفاوته.بجز لباس پرواز که مثل لباس کاره لباس دیگه ای هم هست که به اون جی سوت یا همون لباس ضد شتاب جاذبه است

این لباس دو قسمته که یکیش رو پا میکنن و مثل شلواره و اونیکی مثل جلیقه ست که تن میپوشن و هرکدوم از این دو قسمت از دولایه پارچه که جنسش از نوعی کتان ساخته شده که بین این دولایه یه قسمت پلاستیکی قابل انعطاف قرار داره که باد میشه این به اینخاطره که شما وقتی یه مانور با جی مثبت زیاد اجرا میکنید ، شلوار جی سوت توسط لوله ( لینک هوا ) باد میشه و خونی که تو رگهای ساق و ران خلبان جمع میشه رو فشار بهش وارد میکنه تا بیان بالا و از سیاه رفتن چشم خلبان بر اثر شتاب جی مثبت جلوگیری بشه ( این حالت اصطلاحا BLACK OUT نامیده میشه ) و یا وقتی که مثلا تو کرنر اسپید هستین و بشدت دسته جوی استیک رو به جلو فشا
میدین تحت فشار جی منفی قرار میگیرین و خون از پاها و اندامهای تحتانی تون بطرف بالا حرکت میکنه و خون تو چشماتون جمع میشه و همه جارو قرمز میبینید که اصطلاحا بهش RED UOT میگن و با باد شدن جلیقه جی سوت از بالا اومدن خون و نهایتاRED OUT شدن خلبان جلوگیری میشه و البته سیستم مکمل جی سوت تو هواپیما ، خودش فشارهای مثبت و منفی رو تشخیص میده و انتخاب میکنه که کدم لینک جی سوت ، چقدر باد بشه.

البته توی هواپیمای یوروفایتر تایفون اومدن بجز جلیقه و شلوار ضد شتاب جاذبه ،کفش ضد جاذبه که اونم یه لوله به عنوان لینک برای باد شدن و غلبه بر جی مثبت دارهطراحی کردن چون این جنگنده همونطور که میدونید در صورت غیر فعال کردن دستی محدود کننده زاویه حمله یا فشار زیاد روی جوی استیک ( فشار بیش از 12 کیلوگرم ) خیلی خیلی سریع وارد شتابهای بیش از مثبت 5.5 میشه و طراحی این کفش بخاطر اینه که جی سوت های معمولی که کفش جد جاذبه ندارن نمیتون از BLACK OUT شدن چشم خلبانای یوروفایتر جلوگیری کنند.

در قسمت زیر اصطلاحات اصلی خلبانی نظامی ( بدون رعایت دسته بندی ) را شاهد خواهیم بود :

سورتی :

به مراحل takeoff ، و بعد از آن ingress یا همون ورود به حیطه عملیات یا

ماموریت محوله و در نهایت egress که خروج از حیطه عملیات و ماموریت است و نهایتا

Landing هواپیما یا دسته پروازی ( Package و Element ) یک سورتی پرواز میگویند.

راید :

با هر بار عبور از روی یک هدف خاص ( چه هدف تمرینی ، جنگی و رزمی و یا حتی

نمایشی ) یا مکان ( ارتفاع و محل ) مشخص راید میگویند که تعداد راید ها برابراست با

تعداد هر بار عبور از روی هدف ضربدر تعداد هواپیماهای شرکت کننده در آن عملیات یا مامویت.

اسکرامبل :

حالت آماده باش کامل و وضعیت قرمز ، که در این حالت افسر ناظر رادار

( مثلا وقتی یک هواپیما عامل تهدید کننده بشمار رود )

اگر هواپیما یا پرنده ای ناشناس عامل تهدید کننده بشمار بره افسر ناظر رادار میگه :

Unrecognized Aircraft Inbound , Scramble , Scramble ,Scramble

و اگه صددرصد معلوم بشه که هواپیمای دشمنه ( وقتی با یه کشور در حال جنگ هستیم )

اونموقه است که افسر ناظر رادار میگه :

Enemy Aircraft Inbound , Scramble , Scramble ,Scramble

با اعلام Enemy Aircraft Inbound , Scramble , Scramble ,Scramble به خلبانان حاضر در

شیفت آلرت پایگاه هوایی اعلام میکند که باید هواپیما را با رویه استارت در حالت اضطراری

( بدون رعایت چک لیست استارت استاندارد ) روشن کرده و در اولین اولویت برای

Takeoffقرار دارند.

شیفت آلرت :

به بازه زمانی خاصی که یک پایگاه در حالت آماده باش برای دفاع از یک حوضه استحفاظی ست

شیفت آلرت میگویند که ممکنه مثلا در پایگاه بوشهر گردان فانتوم شیفت آلرت باشه

ولی گردان اف 5 دزفول نباشه.

بچه ها به زبون ساده اگه بخوام بگم همون پست نگهبانی خلباناست.

Emergency jettison :

وقتیست که یک خلبان بخاطر شرایط اضطراری از قبیل ورود به صحنه نبرد نزدیک هوایی

(DOGFIGHT) یا اشکال در موتور و کاهش و کمبود رانش کافی ، از دست رفتن فشار هیدرولیک

و....... مجبور به رها کردن تمامی باکهای سوخت خارجی و تسلیحات موجود روی پایلون

های مرکزی ، جهت کمتر کردن وزن ، دراگ ، Stress Factor و..... میشود را Emergency jettison

میگویند. مثلا شما درحالیکه تقریبا به اندازه حداکثر وزن مجاز برای برخاستن ، باک و تسلیحات دارید

رانش یکی از موتورهاتون رو تو فاز Departure از دست میدید که مجبور میشید اون باکها و تسلیحات

رو رها کنید تا وزن هواپیماتون رو کاهش بدید.

بعضی از مهمترین انواع ماموریت ها ( طبق استاندارد ناتو )

Attack :

همانطو که مشخص است به معنی حمله و یعنی یک مامویت جنگی برای حمله هوا به زمین به

نیروهای زمینی دشمن

CAP :

مخفف Combat Air Patrol به معنی گشت رزمی هوایی ست که حفاظت از حریم هوایی و حتی

زمینی از یک منطقه خاص است ( مثل گشتزنی هواپیماهای اف 14 در روزهای جمعه در آسمان

تهران در سالهای دفاع مقدس برای حفاظت از نماز جمعه )

HAVCAP :

مخفف High Asset Value Combat Air Patrol به معنی گشت رزمی هوایی بر فراز تاسیسات و

مناطق با ارزش اقتصادی ، امنیتی ، راهبردی و...... بسیار بالا مثل حفاظت از مراکز تاسیسات

هسته ای و نفتی و.......

BARCAP :


مخفف Barrier Combat Air Patrol به معنی( ایجاد یک ) حصار ( غیر قابل نفوذ بوسیله ) گشت رزمی

هوایی ست که معمولا دسته های چند فروندی با ایجاد برتری هوایی بر فراز منطقه مورد نظر ، از نفوذ

هواپیماهای دشمن ( و حتی نیروهای زمینی ) جلوگیری میکنند.


TARCAP :

مخفف Target Combat Air Patrol و به معنی یک ماموریت هوا به هوا برای پشتیبانی و حفاظت از

هواپیماهای بمب افکن و جنگنده بمب افکن خودی بر فراز آسمان هدف است.

RESCAP :

مخفف Rescue Combat Air Patrol و به معنی حفاظت از هیلیکوپتر امداد و نجات است .

SWEEP :

به معنی ماموریت جهت حمله بر ضد گشتهای رزم هوایی در قلمرو دشمن است.

SEAD :

مخفف suppression Of Enemy Air Defenses به معنی تهاجم برای نابودی دفاع ضد هوایی دشمن

( نابود کردن یا از کار انداختن رادار ها یا لانچرهای موشکهای ضدهوایی و یا

توپهای ضدهوایی دشمن )

CAS :

مخفف Close Air Support به معنی پشتیبانی نزدیک هواییست که هدف این مامویت ،

ازبین بدن هرچه بیشتر تجهیزات دشمن است.

RECON :

مخفف Reconnaissance و به معنی عملیات اکتشاف و شناسایی بوسیله عکسبرداری از تاسیسات

، تجهیزات و کمیت و کیفیت دفاع ضد هوایی هدف است.