.
پنجشنبه 9 فروردين 1403.
Mar 28 2024.
  • parsian optic3.png
  • Sairan-JET.png

اين هواپيما خلبان ندارد!

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Rating 3.25 (2 Votes)
امتیاز کاربران
ضعیفعالی 

اين هواپيما خلبان ندارد!



هواپيماهاي بدون سرنشين باتوجه به قيمت ارزان و كارايي بسيار، مشتريان تجاري فراواني دارند.

اواسط سال گذشته وقتي اعلام شد كه نيروهاي مسلح ايراني توانسته اند يك هواپيماي بدون سرنشين آركيو 170 را در خاك كشور بر زمين بنشانند، تب پهپادها در ايران بالاگرفت. در آن بحبوحه حدس و گمان و خبرهاي داغ، پيدا كردن كارشناساني كه عمر حرفه اي خود را صرف طراحي و ساخت اين گونه از پرنده هاي باهوش كرده باشند براي ما در روزنامه جام جم به يك بايد تبديل شد. همان زمان بود كه متوجه شديم در كنار مجموعه هاي بزرگ نظامي كشور كه به منظورهاي مشخصي روي ساخت انواع و اقسام پهپادها سرمايه گذاري كرده اند، يك گروه كوچك از جوانان فارغ التحصيل مهندسي هوافضا نيز همه زندگي خود را صرف اين هواپيماهاي كوچك و استراتژيك كرده اند.

ديدن انواع و اقسام توليدات شركت آئروپارس ما را بر آن داشت تا با مهداد عمادي پور، مديرعامل اين شركت دانش بنيان ايراني به گفت وگو بنشينيم و از او درباره ساخت پهپاد در ايران بپرسيم.

پهپاد را چه كسي هدايت مي كند؟
پهپاد يا هواپيماي بدون سرنشين را هيچ كس نبايد هدايت كند. بايد برنامه پروازي داشته باشد و طبق آن برنامه پروازي پيش برود. به محض اين كه در پرواز هواپيماي بدون سرنشين بعد از برنامه ريزي اش دخالت مي كنيد از حالت بدون سرنشين خارج مي شود و به صورت نيمه اتوماتيك پرواز مي كند. درباره واژه بدون سرنشين بايد بگويم مشكلي كه وجود دارد اين است كه اكثر پرنده هايي كه بدون سرنشين نامگذاري مي شوند اصولاتوانايي حمل سرنشين را ندارند. در واقع اين كه كسي سوار بر پرنده نباشد اهميت ندارد، بلكه مهم است كه سيستم خلبان خودكار بتواند بدون دخالت سرنشين يا به طور عام تر عامل انساني پرواز كند. مشكل بزرگي كه متاسفانه امروزه حتي در پروژه هاي بزرگي كه با بودجه دولتي ارتزاق مي شوند نيز وجود دارد همين عدم تفاوت گذاشتن بين پرنده هاي تفريحي و سرگرمي كنترل از راه دور با پرنده بدون سرنشين است.
عموما تصور از يك پرنده بي سرنشين، پرنده هاي زمان جنگ است كه توسط راديو كنترل هدايت مي شد كه اين پرنده اصلاپرنده راديو كنترل تفريحي بود، اما چون در جنگ سيستم بهتري نداشتيم از اين پرنده ها براي اهداف نظامي استفاده مي شد. آن هواپيماها حتي توانايي ضبط تصويري را هم نداشتند. نمونه بارز آن پرنده ها هماني است كه در فيلم سينمايي مهاجر عموم مردم ديده اند. پس پرنده مهاجر را مي توان پرنده اي نام برد كه توسط انسان كنترل مي شد، اما الان پرنده هايي را مشاهده مي كنيم كه كامپيوتر آنها را هدايت مي كند. ما خلبان اتوماتيكي در حال حاضر براي پهپاد دانشگاه شريف نصب كرده ايم كه حتي براي برنامه ريزي اوليه نيازي به كامپيوتر ندارد. طرح ما به اين صورت است كه با يك قطب نما مي توانيد مسيرهايي كه پرنده نياز دارد برود با 3 كليد دستي و يك تلويزيون يا عينكي كه LCD كوچكي دارد برنامه پرواز را وارد كرده و پرنده مسيري تا 100 كيلومتري را به صورت اتوماتيك مي رود و برمي گردد. در حال حاضر سيستم هاي خلبان اتوماتيكي كه به ايران فروخته مي شود معمولاتا 10 كيلومتر برد دارد به دليل اين كه كارهاي نظامي خاص انجام نشود، اما اين كه خودمان ساخته ايم 9/99 كيلومتر برد دارد كه نرم افزارش را هم خودمان نوشته ايم.
سير تكاملي هواپيماي بدون سرنشين از كجا شروع شد؟ چه توسعه هايي داده شده و چه تكنولوژي هايي در آن دخيل است؟
پهپاد با ساخت هواپيماي مدل تفريحي شروع شد. همان طور كه مي دانيد ابزار تفريحي كه مشتريانش مردم كوچه و بازار باشند داراي بازار پويا و راحتي است براي پول درآوردن. اين طوري شد كه اين صنعت خيلي زود پيشرفت كرد. اول به صورت هواپيماهاي پرتاب آزاد بود، هواپيماي بدون كنترل يا با كنترل را پرتاب مي كردند و هواپيما مستقيم مي رفت و مي چرخيد و بعد از اين كه سوختش تمام مي شد، مي نشست.
بعد هواپيماي كنترل دار آمد كه فرامين از طريق يك سيم بلند و نازك توسط خلبان به هواپيما ارسال مي شد. اما بعد از آن تكنولوژي خلبان خودكار پيشرفت كرد و آلماني ها هواپيماهاي گلايدري توليد كردند كه در آن تجهيزات الكترومكانيكي ساده اي وجود داشت كه يك برنامه از پيش تعيين شده اي را كه براي مثال روي يك ميل بادامك حك شده بود، اجرا مي كرد. بتدريج موتورها كوچك تر شدند و فناوري بي سيم به كمك اين صنعت آمد. اما انقلاب اصلي زماني رخ داد كه فناوري ديجيتال پا به عرصه وجود گذاشت و بنابراين ما مي توانيم شاهد پرواز هواپيماهاي بدون سرنشين بسيار هوشمند و مستقلي باشيم كه تنها با تكيه بر آنچه خودشان از محيط اطراف درك مي كنند، به پرواز ادامه داده و مانورهاي بسيار هوشمندانه اي انجام مي دهند. تا جايي كه امروزه پرنده هايي مانند گلوبال بلند مي شوند و دور زمين مي چرخند و به صورت ماهواره اي يا اتوماتيك يا با خلبان اتوماتيك كنترل مي شوند.
هواپيماي بدون سرنشين چه كارايي هايي دارد؟ چه عملياتي را مي توان به اين سيستم سپرد؟
هواپيماي بدون سرنشين در دنياي نظامي در سايز كوچك به درد ديده باني هوايي، مرزباني و رساندن دارو براي جاهاي خاص مي خورد. در سايزهاي بزرگ تر براي حمله يا پروازهاي طولاني يا شناسايي استفاده مي شود، اما در محدوده غيرنظامي پهپاد براي تصويربرداري هوايي و كارهاي زمين شناسي و نقشه برداري يا در اين حد كه براي سمپاشي مزارع از هلي كوپترهاي بدون سرنشين در كشورهاي پيشرفته استفاده مي شود يا حتي براي تست دستگاه ها يا تجهيزاتي كه براي هواپيماهاي سرنشين دار استفاده مي شود. اما در حال حاضر عمده استفاده از اين نوع هواپيماها براي ديده باني، حمل و نقل و كنترل ترافيك است. در حال حاضر پرنده هايي مانند قوي برفي وجود دارد كه ساخت كشور آمريكاست كه تا 800 ـ 700 كيلوگرم را مي تواند در مسافت هاي طولاني با خودش حمل كند و ويژگي مهم آن هزينه بسيار اندك تعمير و نگهداري و عدم وجود هزينه خدمه پروازي است. اين هواپيما مي تواند براي رساندن آذوقه به كمپ هاي تحقيقاتي قطب شمال يا امدادرساني به سوانح رانندگي در بزرگراه ها به كار آيد.
شركت شما از چه زماني و براي چه منظوري كار روي هواپيماي بدون سرنشين را شروع كرد؟
من از دوران دانشجويي يعني از سال هاي 82 ـ81 كار روي طراحي هواپيماهاي جنگنده سرنشين دار را آغاز كردم. مدت كوتاهي در هواپيماسازي بودم و طرح هايي را ارائه دادم. اما خيلي زود فهميدم كه بخش دولتي اين صنعت، دست من را به عنوان يك مهندسي كه كلي ايده داشتم مي بندد. در آن زمان من و دوستانم توانايي مالي براي اين كه در ساخت هواپيماي سرنشين دار پا بگذاريم را نداشتيم. ديديم تنها راهي كه وجود دارد شروع كردن طراحي و ساخت هواپيماي بدون سرنشين است كه نتيجه اش يكي از اولين پرنده هاي بدون سرنشين واقعي ايران بود. در آن زمان هواپيماي الكتريكي بدون سرنشين با خلبان اتوماتيك در ايران وجود نداشت و من موتور آن را با مشقت زيادي سوار كردم و تست پرواز گرفتم. البته اين پروژه متعلق به شركت آئروپارس نبود، من براي يك شركت خصوصي ديگري اين كار را كردم اما اين كار شد سرآغازي براي فعاليت هاي شركت تازه تاسيس ما.
بعد از اين كه تصميم گرفتيد اين پروژه را شروع كنيد با چه مشكلاتي روبه رو شديد؟
اولين مشكلاتي كه وجود داشت و هنوز هم وجود دارد كمبود مواد اوليه و ملزومات صنعت هوافضا در ايران است. صنعت هواوفضا اولين چيزي كه نياز دارد وسايل و ابزار الكترونيك است يعني هر چه شما طرح و ايده هم داشته باشيد، اگر ملزومات مورد نيازتان در دسترس نباشد به هيچ كاري نمي آيد. دوم سيستم هاي الكترونيكي، چون هواپيمايي كه خلبان اتوماتيك حرفه اي نداشته باشد، صد درصد هواپيمايي مدل و تفريحي است كه به درد كارهاي حرفه اي نمي خورد و اين خيلي نكته قابل تاكيدي است. هواپيما بايد خلبان اتوماتيك حرفه اي داشته باشد و از ديد خارج شود و بعد به صورت اتوماتيك برگردد به آشيانه.
تازه حالااگر بتوانيم با هزار و يك گرفتاري قطعات و مواد اوليه را بخريم و بياوريم ايران دچار مشكل با گمرك ايران خواهيم شد. از طرفي اين مواد و قطعات الكترونيكي را به ما نمي دهند، چون ما در ايرانيم و اينجا فعاليت داريم، از طرفي اگر ما اين قطعات را وارد كنيم، گمرك ايران نمي گذارد اين قطعات ترخيص شود و هزار تا مشكل براي واردكنندگان ايجاد مي كنند. از همان اول كه شركت را تاسيس كرديم، مي دانستيم صنايع نظامي مشتري ما نخواهند بود. بسياري از مشتري هاي ما كشورهاي عربي هستند. آنها از تجهيزات پروازي ما براي تصويربرداري هاي هوايي كه شركت هاي نفتي آن كشورها نياز دارد، استفاده مي كنند.
شما چندين نمونه هواپيما طراحي كرده ايد. چرا اين همه مدل متنوع ساخته شده است؟
عمادي پور: پهپاد را هيچ كس نبايد هدايت كند. به محض اين كه در پرواز هواپيماي بدون سرنشين بعد از برنامه ريزي اش دخالت مي كنيد از حال بدون سرنشين خارج مي شود. پهپادهاي راديوكنترلي هواپيماهاي تفريحي هستند و نه هواپيماهاي بدون سرنشين مدل هاي متنوع براساس نيازهاي متنوع ساخته شده است. شركت هايي را مي شناسم كه سال هاست يك مدل را توليد مي كند. يك مدل يك نياز را برطرف مي كند. مثلاهواپيماي كبوتر ساخت شركت ما، پرنده كوچكي است كه كاملااتوماتيك پرواز مي كند و اين به خاطر نياز خريداراني بود كه مايل نبودند درگير آموزش هاي سخت و طولاني براي خلباني يك هواپيماي پيشرفته شوند. همين هواپيماي كبوتر كه حدود40 كيلومتر برد دارد، به گونه اي طراحي شده كه پس از پايان ماموريت با چتر فرود آيد تا يك فرد مبتدي هم بتواند از آن استفاده كند. ما اولين شركت خصوصي ايران هستيم كه پاراموتور و چترهاي فرود هواپيما را توليد مي كنيم. دوخت پاراموتور تكنولوژي پيچيده اي دارد و بسيار مشكل است، چراكه از الياف كندار ساخته شده است. مي دانيد كه الياف كندار ضدسايش است، برش نمي خورد و قيچي به آن اثر نمي كند و كار با آن بسيار سخت است. يا براي مثال هواپيماي R8 پرنده سبكي است كه 2 عدد از آنها در يك ساك دستي جا مي شود. R8 پرنده ارزان قيمتي است كه تا 10 كيلومتر به صورت اتوماتيك تصويربرداري هوايي و گشتزني مي كند.
مشتری هاي شما عمدتا چه كساني هستند؟ چه كساني مي توانند به شما مراجعه كنند؟
مشتري هاي ما بيشتر دانشگاه ها هستند، به اضافه مشتري هاي خارجي در خاورميانه و كساني كه مي توانند به ما مراجعه كنند راهنمايي رانندگي و نيروي انتظامي است. جنگلباني است كه استفاده بسيار خوبي مي تواند بكند. مي توانند از پاراموتورهاي بدون سرنشين ما استفاده كنند. 2 نمونه از پاراموتورهاي ما مخصوص خاموش كردن آتش است كه محموله زيادي از مواد خاموش كننده آتش را مي تواند در فاصله زيادي حمل كند و در مركز آتش فرو بريزد.
با يك هواپيمايي كه داراي خلبان است بسيار راحت مي توان در زماني كوتاه محل آتش را پيدا كرده و اقدام به عمليات خاموش كردن آتش نمود، اما به اين پاراموتورها چگونه بايد در زماني كم برنامه داد؟
در 2 يا 3 دقيقه با يك قطب نماي معمولي زاويه را نسبت به خط شمال و مبدا درآورده و در سيستم ذخيره مي كنيد. در حين پرواز هم مي توانيد دخالت كنيد و زاويه مسير را تغيير دهيد. اگر بخواهيد از هواپيماهاي معمولي براي اين كار استفاده كنيد شما بايد دائم 3 خلبان داشته باشيد كه اگر مشكلي پيش آمد در 3 شيفت حضور مداوم داشته باشند، اما اين سيستم بدون سرنشين مي تواند دائم در آشيانه شما آماده پرواز موجود باشد و در 2 تا 3 دقيقه آماده پرواز شود. هواپيما مريض نمي شود، غيبت نمي كند، بيمه نمي خواهد و حقوق نمي گيرد و هزينه تعميراتي آن بسيار كم است.
اين هواپيماها به GPS و سيستم ناوبري ديگري مجهز نيستند. به نظر مي آيد كه هواپيماهاي شما آنقدرها هم هوشمند نيستند. مثلادر برخورد با موانع، عكسبرداري از جايي خاص يا همين مورد پيدا كردن موقعيت آتش به صورت هوشمند چگونه عمل مي كنند؟
صددرصد در اين هواپيماها سيستم هاي اندازه گيري و حسگرهاي زيادي وجود دارد. ساده ترين اتوپايلوت سيستمي است كه طول و عرض جغرافيايي منطقه را به آن مي دهيد و خودش تصميم مي گيرد و نهايتا هم خودتان مي توانيد دخالت كنيد. يعني به جاي اين كه يك سرنشين بگذاريد و هواپيما را به آسمان بپرانيد با اين هواپيماهاي بدون سرنشين يك مرحله بالاتر هستيد. همچنين هواپيماهاي معمولي خلبان دار نمي توانند 10 تا 15 ساعت در هوا پرواز كند، يعني اصلاهيچ انساني نمي تواند اين مدت طولاني يك جا ثابت بنشيند و دائم مراقب اوضاع باشد اما در حال حاضر سيستم هاي پاراموتور بدون سرنشين ما 15 ـ 10 ساعت پرواز مي كنند بدون نياز به اكسيژن، بدون نياز به سيستم گرمايشي، آب و غذا و صد جور توقع ديگر.
فرض كنيد من مزرعه خيلي بزرگي دارم و مي خواهم دور تا دور مزرعه را ديده باني و همه جا را كنترل كنم، اما نمي خواهم از دوربين استفاده كنم، با استفاده از همين پاراموتورهاي شما چقدر هزينه بايد كنيم؟ چه تجهيزاتي را بايد تهيه كنيم و چه كارهايي را بايد انجام دهيم؟
شما مي توانيد با يك هزينه حدود 7 ميليون تومان يكي از هواپيماهاي بدون سرنشين كلاس يك ما را تهيه كنيد كه مجهز به موتور الكتريكي است و با برق مزرعه شما شارژ مي شود. حالاشما مي توانيد انتظار داشته باشيد كه پرنده شارژشده شما حدود 5 تا 6 ساعت مداوم پرواز كند و براي مثال برود سراغ گله گاوتان در آن سوي تپه و بعد برگردد انبار را ديده باني كند و بعد برود بالاي سر مزرعه و حتي مي شود تجهيزاتي را روي آن نصب كرد كه صدايي هم توليد كند كه پرنده ها را فراري دهد يا به آدم هاي مزاحم اخطار دهد. براي مثال ما براي مشتري بحريني مان براي ديده باني دريايي پرنده اي ساختيم كه بلند گويي در آن كار گذاشته بوديم تا در حين ديده باني دريايي اگر كسي نزديك به محوطه ممنوعه مي شد، اخطار دهد.
از آن طرف ما براي پرنده هاي خودمان گارانتي هايي هم در نظر گرفته ايم به اضافه اين كه خريدارمي تواند با هزينه كمي آموزش ببيند. ما يك نمونه صادرات به يك دامدار در كشور انگليس داشته ايم. حتي تا به حال نياز پيدا نكرده تا قطعه يدكي از ما تهيه كند، چون دستورالعمل ها را خيلي با دقت رعايت مي كند. همين پرنده را اگر از يك شركت خارجي مي خريد بايد حدود 100 ميليون تومان هزينه مي كرد.
چند وقت پيش در نمايشگاهي در مسكو هواپيماي بدون سرنشيني ديدم كه سازنده اش مي گفت يكي از شركت هاي ايراني نمونه اي از آن را از آنها خريداري كرده است به قيمت حدود 120 ميليون تومان و بايد گفت جاي تاسف دارد هواپيمايي كه نه استاندارد دارد نه گارانتي با اين قيمت توسط شركت هاي ايراني خريداري مي شود، در حالي كه ما خودمان هواپيماهايي داريم كه استاندارد دارد و واقعا صلاحيت دارد و از همه مهم تر اين كه با يك چهارم قيمت عرضه مي شود، اما خيلي از خريداران حاضر نيستند كالاي ايراني بخرند.

شركت شما با اين كه يك شركت كوچك است كل فرآيند طراحي، ساخت، بازاريابي و فروش و كار انبوه خودش را انجام مي دهد. به نظر شما قسمت سخت كار كجاست؟
قسمت سخت كار شامل تامين مواد اوليه و قطعات است آن هم نه به خاطر تحريم، بلكه به خاطر گمرك كشور ايران است و با كمال اطمينان مي گويم كه در گمرك ايران يك كانتينر كالارا خيلي راحت مي توانيد وارد كنيد، اما يك دانشجو يك قطعه كوچك را نمي تواند وارد كند و سال ها بايد دنبال ترخيص كالايش باشد. يك محدوديت با اين است و محدوديت ديگري كه ما را در كار شركتي اذيت مي كند پشتيباني است. مشتري هايي كه ما در ايران داريم به اندازه اي كه بايد از پرنده بدون سرنشين و سيستم بدون سرنشين اطلاعاتي ندارند. يعني مشتري چيزي سفارش مي دهد و به او مي گوييم پرنده را به صورت خام مي خواهيد يا نياز به آموزش هم داريد؟ مي گويد: نه نيازي به آموزش ندارم و در فلان ارگان هستم فقط پايين ترين قيمت را بگوييد و بعد معلوم مي شود كه اين آدم اصلااز هواپيماي بدون سرنشين اطلاعاتي ندارد و سال هاست با هواپيماي تفريحي كار مي كرده است و آن موقع است كه درگيري شروع مي شود، شركت ما براي دادن خدمات به دنبال دريافت هزينه اش است، اما آن مشتري يا شركت نمي خواهد براي آموزش هزينه اي بپردازد. نتيجه اين مي شود كه يا پرنده را نمي توانند استفاده كنند يا ما مجبور مي شويم آن مشتري را از فهرست مشتريانمان حذف كنيم.

 

این مطلب را به اشتراک بگذارید
FaceBook  Twitter  

اضافه کردن نظر


کد امنیتی
تازه کردن

آخرین بروز رسانی وب سایت

  • آخرین بروز رسانی: یکشنبه 03 مارس 2024, 09:57:04

هواشناسی

weather1 copy copy copy copy

نظرسنجی

موضوع مورد علاقه شما مربوط به کدام است؟

موضوع مولتی روتورها - 8.3%
موضوع هواپیمای مدل - 12.5%
موضوع کامپوزیت - 20.8%
موضوع هواپیماهای بدون سرنشین نظامی (UAV) - 41.7%
موضوع پروژه های الکترونیک - 16.7%

Total votes: 24
The voting for this poll has ended on: 03 مارس 2023 - 00:00

آمار بازدیدکنندگان سایت


بازدید امروز288
بازدید دیروز543
بازدید این هفته2068
بازدید این ماه16270
بازدید کل760393

ارتباط آنلاین (یاهو مسنجر)

ما را محبوب کنید