خلبان کسی است که به‌خاطر شغلش یا برای تفریح به هدایت هواپیما یا دیگر وسائل پروازی می‌پردازد.
خَلَبان یا خله‌بان در واژه به معنای سکاندار است. خلبان را پیشتر در فارسی « آویاتور » یا « پیلوت » می‌گفتند.

بالاترين فرد در سيستم هدايت وكنترل و نظارت هواپيما خلبان است كه در واقع فرمانده هواپيمايي كه ميليونها دلار ارزش دارد، مي باشد.
به بیان دیگر وظیفه هدایت هر اشیای پرنده که امکان دارد هواپیمای مسافربری در یک فرودگاه مسافربری و یا یک جنگنده در یک پایگاه نظامی و شکاری باشد برعهده خلبان است همچنین انجام ماموریت کامل خود یعنی تاکسی کردن و برخواست از زمین و گذشت از مسیر پروازی تعیین شده و فرود  و رساندن مسافران به مقصد و یا انجام کامل ماموریت نظامی در فرودگاه شکاری را شامل می شود.

تفاوت خلبان و راننده در چیست؟
همه ی ما رانندگی می کنیم ولی تنها کاری که انجام نمی دهیم رانندگی است!
اما تنها کاری که در رانندگی انجام می دهیم فکر کردن است،فکر کردن به گذشته و فکر کردن به آینده ،پس نتیجه اش این است که در رانندگی کار دیگه ای انجام می دهیم.

مسله ای که در صنعت هوانوردی مهم است نظم است؛
نظم و انظباط ،دقت به همراه می آورد.
دقت زیاد شود دانش و آگاهی بدنبالش می آید.
دانش و آگاهی زیاد شود،مهارت کسب می شود.
و وقتی مهارت زیاد شود، تبدیل به تخصص می شود.
همه ی خلبان ها متخصص هستند.

خلبان کسی است که تشخیص می دهد انجام مانور با بال های مختلف و لولهای مختلف فرمان پذیری خاص خودش را دارد. پس خلبان باید وسیله ی پروازی خودش را کاملاً بشناسد در واقع باید شناسنامه ی وسایل پروازی خود را بداند.
خلبان در لحظه ی خلبانی به پرواز فکر می کند نه به گذشته و نه به آینده فکر نمی کند و در ان واحد هم فکر می کند و عمل می کند.

یک خلبان باید fly carefully را رعایت کند، اگر کسی بخواهد مواظب باشد پس به کاری که می خواهد انجام دهد فکر می کند و چون فکر می کند که چطور آن کار را نجام دهد جایی برای خطا کردن وجود ندارد در نتیجه خلبان fly carefully می کند در نتیجه خلبان هر کاری که می خواهد انجام دهد باید برای انجام صحیح آن کار فکر کند.

یک جمله معروف می گوید:

(( شما با اختیار خود از زمین بلند می شوید و به اجبار باید بنشینید ))

خلبان از لحظه ی برخاست که امری اختیاری و نشستن که امری اجباری است ماموریت هدایت هواپیما را به عهده می گیرد اما کار وی به همین محدود نمی شود.

خلبان برای انجام هر کاری اول فکر می کند و بعد طبق یک پروسه منظم کارها را انجام می دهد.
یک خلبان در آموزش مرحله به مرحله پیش می رود و دانش پروازی و مهارت و تخصص در آن سطح را کسب می کند.
خلبان در دوره ی مبتدی نیاز به دانش اولیه دارد که این مطالب و دانش اولیه را با حضور گراند اسکول کسب می کند.
قرار نیست خلبان دوره ی مبتدی از روز اول که شروع به تمرین می کند، در مورد انجام مانورها دانش کسب کند چون این موضوع باعث دوگانگی در افکار خلبان می شود.
بعد از اینکه خلبان در هر لحظه از مراحل آموزش اطلاعات و دانش آن مرحله را کسب کرد شروع به کسب مهارت به سبب دانش در همان سطح می کند.
مثلاً خلبان دوره ی گراند اسکول نیاز به دانش خیلی کم از هواشناسی و آیرودینامیک پرواز دارد و هم چنین مهارت کنترل کردن وسیله پروازی روی زمین.
در واقع از خلبان مبتدی توقع این نیست که بهترین تیکاف و بهترین فرود را انجام دهد همین که خلبان با ورود به دوره ی مستقل کمی بیشتر علم و دانش پروازی کسب می کند با تمرین بیشتر تیکاف و لندینگ بهتری ارائه می دهد و مهارت لازم در کنترل  پرنده خود را بدست می آورد.
یک خلبان باید آراسته باشد باید مودب باشد و با ادب صحبت کند و باید رفتار و منش درستی داشته باشد.